#OP DE JUISTE PLEK
Fred Aryon, leren in de praktijk
Er zijn momenten geweest waarop het succes voor hen ver weg leek. Nu zijn deze jongeren toch met passie aan de slag. In een bedrijf, voor een organisatie of op school. En ze kijken met vertrouwen naar de toekomst. Dankzij hun eigen inzet én dankzij een extra steuntje in de rug van mensen in hun omgeving.
“Fred is bij ons op het Sondervick gestart op de mavo, maar hij bleek een taalontwikkelingsstoornis te hebben. Dat maakte het moeilijk, al had hij voor bepaalde vakken op zich goede cijfers. Hij is toen naar het voortgezet speciaal onderwijs in Eindhoven verwezen, maar daar viel hij veel uit, ook door persoonlijke problemen. Hij is daarna bij ons teruggekomen en we hebben hem een leerwerktraject aangeboden. Dat kon omdat hij 16 jaar is. We zagen dat hij toch wel mogelijkheden heeft. Mijn vrees was dat we Fred kwijt zouden zijn als we hem naar een niveau 1-opleidingen zouden sturen. Ik heb een werkgever in de elektrotechniek voor hem gevonden die hem zelf steeds kan begeleiden. Ik kijk dan echt wat hij nodig heeft. Het gaat nu best goed.”
“Ik had moeite met de Nederlandse taal, dat is best moeilijk. Op een school voor speciaal onderwijs in Eindhoven liep het niet zo goed. Het was vanuit Veldhoven ook wel ver fietsen. Ik ben toen teruggekomen op het Sondervick College en Léon kwam met het idee van een leerwerktraject. Ik wist eerst niet wat het was, maar nu wel. Ik werk een paar dagen in de week bij Anton en de andere dagen op school voor mijn keuzevakken en Nederlands en Engels. Het is leuk werk, maar het vroege opstaan is wel moeilijk. Ik zou later het liefst in de woningbouw gaan werken.”
“Ik heb een eenmanszaak in de elektrotechniek en ik werk voor klanten in de retail, industrie en woningbouw, dus alle facetten komen voorbij. Toen Léon mij vroeg of ik Fred een plaats zou kunnen bieden, dacht ik: laten we het maar eens proberen. Ik vind het leuk om hem te begeleiden en op te leiden. Ik verwacht niet meteen grote prestaties; leerlingen mogen en moeten ook fouten maken. Het is belangrijk dat ik hem ook klaarstoom voor het werken in een bedrijf. Het gaat niet alleen om het vak; ik let ook op zijn werkhouding: handen uit de zakken en niet te veel sloffen. Of Fred nu straks bij mij komt werken of ergens anders, dat is niet eens zo belangrijk. Als kleine zelfstandige kijk ik naar mogelijkheden voor groei en perspectief, dus ik doe hier ook ervaring mee op.”
‘Het is nog wel veel kijken’
Fred Aryon heeft het getroffen met zijn baas Anton Pijnenburg. Die komt hem ’s morgens vroeg thuis in Veldhoven ophalen. “We moeten ooit wel eens om 6 uur ergens beginnen; dat is voor die jongens natuurlijk wennen, want de school begint pas om half 9. Dus ooit zit ‘ie naast me te slapen in de auto en dan maak ik wel eens een geintje, maar dat kan hij goed hebben.” Ook de grapjes over de Veldhovense voetbalclubs gaan over en weer: Anton speelt bij UNA en Fred bij Marvilde. “Dat is jammer natuurlijk, haha.”
Het is juist deze persoonlijke aanpak die belangrijk is voor Fred, zegt Léon Berkers van het Sondervick College. “Er zijn veel bedrijven die nu om handjes schreeuwen en die graag leerlingen willen hebben. Maar voor Fred is het belangrijk dat hij in een duidelijke setting werkt met steeds dezelfde begeleider. Dus niet de ene dag met de een mee en de andere dag met een ander. En hij heeft duidelijke, korte instructies nodig.” Léon kende Anton Pijnenburg met zijn eenmanszaak Voltair Elektra goed. “Daarom heb ik hem maar eens benaderd en hij stond er wel voor open.”
‘Ook voor mij leerzaam’
Ook voor Anton is het prettig dat hij nu steeds met dezelfde leerling op pad gaat. “Ik word ook wel eens door andere bedrijven ingehuurd en
dan krijg je soms een leerling van die bedrijven mee. Daar bouw je dan geen band mee op. Voor de begeleiding werkt dit veel prettiger.” Hij moest nog wel de SBB-erkenning als leerbedrijf binnenhalen. “Dat was voor mij ook weer leerzaam. Ik ben natuurlijk heel erg bezig met het werk zelf, maar zij letten vooral op de veiligheid. Daarom mag Fred nog niet zo heel veel, het is nu wel veel kijken. Maar een hele dag kijken duurt lang, dus ik laat hem toch wel dingen doen, zoals kabels aan een verlichtingsarmatuur zetten, een stopcontactje aansluiten, echt de basisdingen. Maar het echte aansluitwerk is toekijken.”
Op dit moment is Anton druk met klussen in Aldi-supermarkten. “Maar ik heb ook wel wat kleine woningbouwprojecten, dus hij kan aan alles een beetje ruiken.” Fred lijkt op dit moment vooral een voorkeur te hebben voor elektrotechnische werkzaamheden in de woningbouw. “Waarom precies weet ik niet”, lacht hij, “het is meer een gevoel. Maar het lijkt me leuk om dit werk later te doen. Ik trek af en toe draden, ik hou dingen voor Anton vast, dus ik help zo goed mogelijk mee.”
Vertrouwen
Het moet er uiteindelijk toe leiden dat Fred eind van dit schooljaar zijn vmbo-basisdiploma heeft voor dit vakgebied. “Daarna kan hij dan in deze
branche verder op niveau-2 in het mbo, ook in de bbl, dus een combinatie van leren en werken”, zegt Léon. Hij heeft er alle vertrouwen in. “Fred is iemand die er echt voor kan en wil werken. Dat heeft hij de eerste jaren bij ons op school zeker laten zien. Maar door de problemen met de taal en wat dingetjes thuis, lukte het op een bepaald moment niet meer. We hebben daarover gesprekken gevoerd en dat heeft ruimte gegeven om weer aan de slag te gaan in deze setting. Hij heeft vorig jaar netjes zijn profielen afgerond en toen hij eenmaal op stoom kwam, bleek ‘ie een echte diesel. Naast het leren in de praktijk is hij nu nog bezig met de afronding van de keuzevakken. En hij krijgt natuurlijk nog Nederlands en Engels. Nou, Engels is echt zijn tweede taal, dus dat zit wel goed. We zetten dit traject in uitzonderlijke gevallen wel eens in voor leerlingen van deze leeftijd. We vonden dat hij deze kans verdiende.”
En Fred, die op 7-jarige leeftijd vanuit Ghana naar Nederland kwam, is bezig die kans met beide handen te grijpen. “Ik moest er even inkomen. Ik had ook niet echt een idee wat ik later wilde worden. Het vroege opstaan vind ik nog wel moeilijk, maar het werk is leuk om te doen.”