MARJAN EMCK
‘Behoefte aan begeleiding sterk toegenomen’
“We zien bij Summa Plus eigenlijk op vrijwel alle fronten een groei van het aantal deelnemers. De behoefte aan individuele begeleiding en ondersteuning is vooral als gevolg van corona sterk toegenomen. Studenten en leerlingen uit onze doelgroepen hebben toch extra last gehad van het leren op afstand en de verminderde mogelijkheden tot direct persoonlijk contact.”
Marjan Emck, teamleider Summa Plus, somt de aantallen ter illustratie even op. De individuele trajectbegeleiding voor mbo-studenten die zich willen heroriënteren op hun opleidingsrichting groeide dit jaar van het meestal gebruikelijke aantal van 1.000 naar 1.200 studenten. “Een stijging van 20%, dus meer studenten denken dat ze de verkeerde keuze hebben gemaakt. Ook in andere trajecten waarin we studenten begeleiden in heroriëntatie zien we een toename in deze orde van grootte.”
VIA-traject
In het VIA-traject – gericht op jongeren tussen 15 en 20 jaar die in het onderwijs zijn vastgelopen en/of niet meer weten wat ze willen – is de toename ook fors, vertelt Marjan. VIA biedt een voltijds programma van maximaal een jaar voor overbelaste jongeren en maakt deel uit van de Plusvoorziening in de regio.
VIA kent twee profielen:
- VIA E, dat is een voorbereiding op de Entree-opleidingen (niveau 1) voor leerlingen uit het voortgezet onderwijs. Hierin is men vooral bezig met het ontwikkelen van sociale en schoolse vaardigheden. Er namen dit jaar zo’n 40 vo-leerlingen aan deel. Instroom is mogelijk tot april;
- VIA M is het profiel dat zich vooral richt op heroriëntatie en begeleiding van studenten die zijn uitgevallen op een mbo-opleiding en daarna veelal weer instromen in een andere mbo-opleiding op niveau 2, 3 of 4 (dit jaar zo’n 150 mbo-studenten). In dit traject kan het hele jaar door gestart worden met een nieuwe groep als de school zo’n 15 studenten bij elkaar heeft.
In het programma oriënteren ze zich op opleiding of werk, zodat ze een verantwoorde keuze kunnen maken, en werken ze aan hun persoonlijke ontwikkeling. Tevens volgen ze lessen Nederlands, Engels, rekenen, burgerschap, digitale vaardigheden, studievaardigheden, sport, horeca, handvaardigheid/techniek en keuzevakken.
Ritme opbouwen
Marjan Emck: “Het zijn vaak leerlingen met een verhaal. Er zijn heel veel verschillende oorzaken voor uitval of behoefte aan tijdelijke ondersteuning. Het kan te maken hebben met een verkeerde keuze, maar ook met problemen thuis of sociaal-emotionele problematiek, bijvoorbeeld als gevolg van pestgedrag of eenzaamheid. Jongeren die dat nodig hebben, leren we weer een schools ritme op te bouwen. Belangrijk is vooral dat ze weer gezien en gehoord worden en zelfvertrouwen opbouwen. Vervolgens stimuleren we ze om zelf stappen te zetten. Het vraagt vaak tijd om dat zelfvertrouwen weer op te bouwen; vooral bij profiel VIA E komen velen binnen met een laag zelfbeeld. Des te groter is natuurlijk de voldoening als ze weer op het goede spoor komen. Het is opvallend dat leerlingen uit deze groepen nog heel vaak komen buurten als ze met een andere opleiding zijn begonnen. Ze zien dit dan toch als de school waar ze een nieuwe begin hebben kunnen maken, Natuurlijk lukt het niet bij alle deelnemers. Als iemand een gameverslaving blijkt te hebben bijvoorbeeld, dan krijgen wij dat niet opgelost. Dan is de hulpverlening aan zet.”
Het VIA M-traject begint met veel dagen op school en verschuift langzamerhand naar meer dagen in de beroepspraktijk. Het is belangrijk dat de leerlingen zich goed oriënteren en ook wat langer in de praktijk aan de slag gaan als ze eenmaal een voorkeur ontwikkeld hebben. “Ze kunnen dan ook tijdelijk gaan werken als ze nog niet direct terecht kunnen op de gekozen beroepsopleiding. Daar maken we dan afspraken met leerplicht over, want we zien liever dat ze aan de slag gaan. De motivatie om hier in de klas te blijven is na het maken van een keuze toch vaak wat minder en we willen ook niet dat ze thuis op de bank gaan hangen.” De tevredenheid bij de VIA-deelnemers is overigens groot. Marjan: “Zo’n 80 tot 90% van hen geeft aan dat ze dit traject ook bij anderen zouden aanbevelen.
Nieuw traject: keuzejaar
Summa Plus start komend schooljaar met een nieuw oriëntatietraject: het keuzejaar. “In de regel zijn onze trajecten gericht op studenten die een verkeerde keus hebben gemaakt. Wij worden nu steeds vaker geconfronteerd met leerlingen die een diploma van het voortgezet onderwijs hebben of binnenkort krijgen, maar nog geen flauw idee hebben wat ze willen. Met het keuzejaar spelen we daarop in. Ze krijgen dan een jaar waarin ze zich breed kunnen oriënteren op de verschillende beroepenvelden en opleidingen. Daarnaast krijgen ze vakken als Nederlands en rekenen, maar ze werken ook aan versterking van hun eigen profiel via een persoonlijk leiderschapsprogramma. Het doel is dat ze dan met een positieve ervaring op het mbo van start gaan.”
