Germaine Robben

‘Veilige en prikkelarme omgeving helpt leerlingen weer op weg’

In het schoollokaal van de Plusvoorziening aan de Engelseweg in Helmond heerst rust. Drie leerlingen werken op dit moment zelfstandig aan hun schoolwerk, een vierde is in gesprek met orthopedagoog Laura. Op één tafel ligt een Monopolyspel waarmee de leerlingen verder kunnen gaan als hun werk af is. “Het is juist deze veilige en prikkelarme omgeving die overbelaste leerlingen weer op weg helpt”, vertelt coördinator Germaine Robben. Zij werkt sinds 2018 in de Plusvoorziening, die is opgezet door het Samenwerkingsverband Helmond-Peelland.

“Het zijn vaak wat introverte leerlingen die beschadigd zijn geraakt, bijvoorbeeld omdat ze op hun school gepest werden, rechtstreeks in de klas of via social media. Maar het kunnen bijvoorbeeld ook leerlingen zijn met een heel problematische thuissituatie waardoor ze school tijdelijk niet de aandacht kunnen geven die nodig is. Bij ons komen ze in maximaal drie maanden weer in hun evenwicht en daarna kunnen ze hun schoolloopbaan vervolgen. Soms is dat op de school van herkomst, maar soms ook op een andere school. Als sprake is geweest van pestgedrag, dan is een frisse start op de school van herkomst vaak moeilijk.”

De instroom is flexibel; er zijn geen vaste instroommomenten. Ook aan het niveau worden geen eisen gesteld. Dat kan variëren van klas 1 van een praktijkschool tot leerjaar 6 van het vwo. Germaine: “De groep wisselt dus sterk van omvang en samenstelling. We geven geen klassikaal onderwijs, maar individueel maatwerk. De leerling werkt op zijn of haar eigen niveau en de school van herkomst zorgt voor de opdrachten. Er is wekelijks een groepsles sociale vaardigheden (SoVa) met elke keer een ander thema, dicht bij hun belevingswereld, bijvoorbeeld social media, faalangst, autisme of alcohol en drugs. Naast de gezamenlijke lessen zijn er ook gezamenlijke activiteiten, bijvoorbeeld samen een spelletje doen, een creatieve activiteit of een bewegingsactiviteit.”

Praktische activiteiten

Daarnaast kunnen de leerlingen een dagdeel meedraaien met praktische activiteiten in de Jobfactory van SMO (Stichting Maatschappelijke Opvang), die in hetzelfde gebouw is gevestigd. Dat kan werk in de keuken zijn, maar ook werkzaamheden in de hout- en timmerwerkplaats of op de afdelingen groen, productie en creatief. “Veel leerlingen hebben concentratieproblemen, dus dan is het fijn om ter afwisseling iets praktisch te kunnen doen. Ze komen dan ook in contact met mensen uit andere doelgroepen. Er is hier bijvoorbeeld in het gebouw nog een lokaal voor leerlingen van de arbeidsgerichte leerweg van De Korenaer en Het Zuiderbos, voortgezet speciaal onderwijs. En ze ontmoeten ook volwassen SMO-cliënten.”

Een belangrijke voorwaarde is de samenwerking met jeugdzorg. “Zonder betrokkenheid van jeugdzorg mag een leerling niet deelnemen aan dit traject”, aldus Germaine. “Vaak is er nog extra hulp via GGZ of een andere instantie.” Ook nauwe samenwerking met de school van herkomst is belangrijk. De leerling blijft daar ingeschreven en deze school zoekt, indien nodig, samen met de ouders naar een eventuele geschikte vervolgplek.

Rust

Drukke leerlingen komen in de Plusvoorziening tot rust, zegt Germaine. “Dat geldt ook voor leerlingen die op de eigen school bij wijze van spreken de tent afbraken en het lesgeven moeilijk maakten. Dat gedrag valt meestal weg, omdat het hier een prikkelarme omgeving is. Ze weten vanaf dag 1 exact wat de regels zijn. Aan het begin doen we een soort competentie-onderzoek. Daaruit blijkt waar ze aan moeten werken en wat de ontwikkelthema’s zijn. Na een week of zes nemen we dat onderzoek nog een keer af en vanaf dat tweede gesprek gaan we geleidelijk aan opbouwen naar de oude of een nieuwe school. Ook aan het eind van de drie maanden doen we dat onderzoek nog een keer. Laura, onze orthopedagoge, begeleidt de leerlingen nog drie maanden na terugkeer op de eigen of nieuwe school.”

Het Samenwerkingsverband Helmond-Peelland VO volgt de leerlingen tot twee jaar na de uitstroom om te kijken of ze een diploma hebben gehaald en/of nog op de plek zitten waar ze naartoe zijn gegaan. “Daaruit blijkt dat we absoluut succesvol zijn. Een heel hoog percentage – tussen 80 en 90% – is positief over de Plusvoorziening. Uit de ouderenquêtes blijkt dat ouders het erg waarderen dat ze een vast aanspreekpunt hebben. Ik ben de hele week aanwezig, dus ze hebben niet te maken met verschillende docenten. Ik zorg daarnaast voor uitgebreide communicatie. Ik hou van iedere leerling een logboek bij en dat gaat elke vrijdag naar alle betrokkenen rondom deze jongere. Dus ieder krijgt tegelijkertijd dezelfde informatie.”

De kleinschaligheid is een van de succesfactoren van de Plusvoorziening. “We kunnen tot maximaal 12 leerlingen gaan, maar er zijn er tot nu toe nooit meer dan 9 tegelijkertijd geweest. Ik denk dat deze omvang voor dit Samenwerkingsverband voldoende is. De Plusvoorziening is er niet voor kinderen die bijvoorbeeld worstelen met de keus voor het juiste niveau in het onderwijsaanbod. Daar zijn andere mogelijkheden voor.”

Kleine groep

Janet* is een van de leerlingen die op dit moment in de groep zit. “Ik had op mijn eigen school moeite met de concentratie. Het was er vaak erg druk. En als er geschreeuwd wordt, kan ik ook heel agressief worden. Hier is het hartstikke rustig en kan ik veel beter mijn werk doen. Ik ga straks wel naar een andere school waar ik een nieuwe start kan maken.” Klasgenoot Veerle*: “Ik had op school veel ruzie met andere meiden en daar was ik een beetje klaar mee. Toen ik hier binnenkwam, dacht ik echt niet dat ik dit niet leuk zou gaan vinden. Maar het valt reuze mee en nu vind ik het wel leuk. Ik kan hier rustig mijn schoolwerk afmaken en daarnaast doen we samen leuke dingen, zoals een spelletje Monopoly.” Ze haalt binnenkort haar vmbo-diploma en begint na de zomervakantie aan een mbo-opleiding.

Orthopedagoog Laura Sauvé ondersteunt de leerlingen in de Plusvoorziening op een vaste dag in de week. “Je ziet dat ze hier toch tot ander gedrag kunnen komen. Ze komen in de eerste plaats tot rust en kunnen van daaruit aan herstel werken. Naast de activiteiten hier, volgen velen vaak ook een hulpverleningstraject via bijvoorbeeld de GGZ.”

Mooi werk

Germaine Robben tot besluit: “Voor mij is dit heel mooi werk. Ik zou echt geen andere baan meer willen. Je investeert heel veel en je hebt in die drie maanden heel intensief contact met leerlingen, ouders en andere betrokkenen. Na die drie maanden komt de leerling vaak nog regelmatig terug om even een praatje te maken. Ouders zijn vaak ook heel blij als je na verloop van tijd weer eens belt om te vragen hoe het gaat. Ik haal er echt veel voldoening uit. Het is mooi om te zien dat leerlingen hier echt stappen kunnen zetten, zeker als je ze weer gelukkiger en klaar voor de volgende stap naar buiten ziet wandelen.”

* De namen van de leerlingen zijn gefingeerd om herkenbaarheid te voorkomen.